Marie van de Middelhaai, ’n aauwverwetse boerin ùìt Vlèèmen.

Op 4 augustus stond een bezoek gepland aan Marie van de Middelhaai. Een twaalftal leden van Contact50 had zich hiervoor opgegeven en enkele dapperen is het gelukt om tussen alle regenbuien door op de fiets toch droog daar en ook weer thuis te komen.

We werden ontvangen door Marie gekleed als vroeger en honderduit pratend in Vlijmens dialect. Marie bewoont de oudste en nog steeds authentieke boerderij uit de regio. Deze werd gebouwd in 1650 op de hogehei en heeft alle oorlogen, stormen en overstromingen doorstaan. Zij is geboren op de middelhei, vandaar haar naam. Haar ouders wonen daar nog en dat is op slechts een steenworp afstand.

De boerderij werd in 1890 grondig verbouwd en vergroot en voor die tijd best luxe. Zo staat de plonsplee niet achter de koeien, maar voor de koeien zodat je niet eerst door de koeienstront moest om daar te komen. Er is een klompenhok, een geut met een ouderwetse pomp en een herd met een bedstee waarin ze nog altijd slaapt. Maar ook een mooie meidenkamer en voor de knecht op de koeienstal naast de plonsplee een klein hokske waar hij ’s-nachts moest verblijven om niet te dicht bij de meid te zijn. De meidenkamer is overigens de enige kamer met een slot erop.

Marie vertelde uitgebreid over de geschiedenis van de boerderij en haar bewoners. Zo was ik zeer verrast te horen dat de boerderij tussen 1744 en 1881 eigendom was van de familie Van Doveren en daar hoorde ook nog een pikant verhaal bij. Bij het raadplegen van onze familiestamboom blijkt het toch geen familie te zijn; het zal de rijke tak geweest zijn.

Het onderhouden van zo’n monument kost handen vol met geld en zij krijgt van geen enkele instantie subsidie. Zo heeft zij de vernieuwing van het rieten dak in 2 ½ jaar “bij elkaar verteld en gezongen”.

Na alle uitleg was er volop gelegenheid om de boerderij te bezichtigen. Daarna werden wij in d’n herd getrakteerd op heerlijke koffie met peperkoek besmeerd met boter en belegd met een speculaasje. En het bezoek werd afgesloten met enkele liedjes uit haar eigen repertoire; uiteraard in het dialect gezongen en door ons meegezongen.

Het boerderijtje wordt bedreigd door oprukkende woningbouw, maar Marie verzet zich daar met hand en tand tegen. Ieder van ons ondertekende de petitie die zij binnenkort bij de Raad van State wil aanbieden. Het aantal inschrijvingen nadert inmiddels de 4.000 handtekeningen.

Marie heeft ook een gróòt Hàòrstéégs, Kùìjks en Vlèèmes woordenboek geschreven. En inderdaad groot: bijna 3 kilo zwaar. Verder schreef zij stukjes in het Heusdens krantje en heeft zij een behoorlijk repertoire van zelf geschreven liedjes.
Bekijk haar website maar eens op haar website. Ook is zij actief op facebook.

Tekst van Tiny van Doveren

Een volledige fotoreportage vindt u hier (u moet daarvoor wel zijn ingelogd)